Mijnwerkerskolonie
De plaatsing van de leiconblokken aan de Nieuwstraat toen de weg werd heraangelegd in 1968 (Gemeentearchief Kerkrade)
Rond de eeuwwisseling liet de AMSM (Aachen-Maastrichtsche Spoorweg-Maatschappij) dicht bij de mijn verschillende woonblokken (koloniën) voor mijnwerkers en beambten bouwen. Met de bouw van de woningen hoopte men het grote verloop onder de werknemers enigszins te beteugelen.
In totaal liet de Domaniale mijn 6 koloniën bouwen:
Kolonie I Holzstraat 108-122 8 woningen 1883
Kolonie II Holzstraat 84-102 10 woningen 1886
Kolonie III Holzstraat 40-54 8 woningen 1889
Kolonie IV Mijnweg 4-10 4 woningen 1891
Kolonie V Nieuwstraat 118-133 24 woningen 1902
Kolonie VI Holzstraat 55 2 woningen <1883
De woningen waren naar toenmalige maatstaven ruim bemeten met een grote tuin en stal zodat de mijnwerkers er hun eigen groenten konden verbouwen en kleinvee konden houden. De meeste huizen zijn in de loop der jaren afgebroken, alleen de uit 1889 daterende kolonie III aan de Holzstraat verkeert nog grotendeels in originele staat.
Kort na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog sloten de Duitsers alle wegen die uitkwamen op de Kerkraadse Nieuwstraat af.
Eind 1914 plaatsten de Duitsers een draadversperring op de grenslijn. Zo wilde men deserteurs en krijgsgevangenen beletten om te vluchten en spionnen te weren.Door de economische blokkade in Duitsland ontstond er een levendige smokkel langs de grens.
Om de zwarte handel te beteugelen bouwden ook de Nederlanders een hoge draadversperring. Ongeveer op de grenslijn werd een tweede draadversperring door de Nederlanders in 1915 geplaatst. Toen bleek dat de smokkelaars zich daardoor niet lieten weerhouden, sloot de gemeente Kerkrade de ramen en deuren aan de straatzijde hermetisch af met kippengaas. De bewoners van de Nieuwstraat aan Nederlandse zijde hadden nu 3 afrasteringen voor hun voordeur staan en konden alleen via de achterdeur hun woning verlaten.
In 1972 werd de mijnwerkerskolonie afgebroken.
Bewaking 1916 (Gemeentearchief Kerkrade)
Familie Schwab, omstreeks 1910 (de heer Krewinkel, kleinzoon van de familie Schwab)
Afbraak 1972, Nieuwstraat nr. 127, woning van de familie van der Sleen (familie van der Sleen)